مدل بندی نقش واسطه ای سیستم اطلاعات حسابداری مدیریت، انگیزش و تعهد سازمانی در برنامه ریزی راهبردی و ایجاد مازاد بودجه ای مدیران خدمات درمانی

در ادبیات حسابداری مدیریت، مازاد بودجه­ای موضوعی است که در مبحث کنترل بودجه هنوز به­عنوان یکی از مسائل حل نشده محسوب می­شود. در همین­راستا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل تأثیرگذار بر مازاد بودجه­ای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور از طریق مدل­بندی عوامل مؤثر بر مازاد بودجه­ای صورت پذیرفته است. در این خصوص، مشارکت در برنامه­ریزی راهبردی به­عنوان متغیر مستقل و متغیرهای سیستم اطلاعات حسابداری مدیریت، انگیزش بودجه­ای استقلال حاکمیتی و تعهد سازمانی عاطفی به­عنوان واسطه ایفای نقش می­کنند. روش پژوهش مورد استفاده توصیفی همبستگی از نوع نظرسنجی است. کلیه مدیرانی که در وزارت بهداشت، دانشگاه­های علوم پزشکی و بیمارستان­های دولتی کشور به هر نحوی می­توانند در بودجه­ریزی شرکت داشته باشند، جامعه آماری پژوهش حاضر را تشکیل می‌دهند. در این پژوهش از نمونه­گیری تصادفی ساده استفاده شد. نمونه این پژوهش برابر با 816 نفر است. به‌منظور آزمون فرضیه‌های پژوهش از نرم­افزار SPSS و نرم­افزار مدل­بندی معادلات ساختاری Amos استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که مشارکت مدیران خدمات درمانی و بیمارستانی در برنامه­ریزی راهبردی باعث مازاد بودجه­ای بیشتر می­شود. هم­چنین، سیستم اطلاعات حسابداری مدیریت و تعهد سازمانی عاطفی در این بین می­توانند نقش­های واسطه ایفا کنند، اما انگیزش بودجه­ای استقلال حاکمیتی دارای توانایی ایفای چنین نقشی نیست.